Vefalı Annemiz Ümmü Seleme (r.anha) - Mine ŞİMŞEK
Vefalı Annemiz Ümmü Seleme (r.anha)
Hamd alemlerin Rabbi olan Allah’a (cc), salatu selam ve inayetsiz ihtiramlar nübüvvet bahçesinin en nadide Gülüne olsun. Selam ehli beyte, sahabeyi kirama, tüm ümmetin üzerine ve dünyadan göç eden ana-baba ve akrabalarımıza zerreler adedince selam olsun rahmet olsun.
Sahabe annelerimizin hayatlarını okurken Peygamber Efendimiz’in (sav) hanımlarından olan vefalı annemiz Ümmü Seleme’nin hayatları da bizleri duygulandırdı. Bu ay annemizin güzel hayatlarını yazmaya çalışacağız inşaallah.
Hâce Hazretleri bir sohbetlerinde: “Size Peygamberimiz’in hanımlarının isimlerini sayın desem, iki veya üç tanesini oda bilinen isimlerini ancak sayabilirsiniz. Allah’ın sıfatlarını sayın desem peygamberlerin meleklerin sıfatlarını sayın desem bilmiyoruz, abdestin farzları nelerdir bilmiyoruz, asıl bilmememiz gereken şeyleri bilmiyoruz.
Niye sayamıyoruz? Çünkü açmıyor bizi, ama dizileri kaçırmıyoruz, modacılığa devam ediyoruz. Buraya bir kere geldik arkadaşlar daha geriye dönüş yok..! Burada sermayeyi biriktirip öte tarafta emekliliğimize rahat etmeğe bakacağız.
Allah orada merhamet eder diyoruz. Hazreti Allah’ı tam tanıyamıyoruz hakkıyla tam sevemiyoruz, O’nsuz (cc) olmaya devam ediyoruz. Efendimiz’in amcası Ebu Talib’i müşrikler doldurup: “Ölen analarımız, babalarımız dedelerimiz nereye gitti?” Sor diye gönderiyorlar. Sultanu’l-Enbiya buyuruyor: “Öbürleri nereye gittiyse onlar da oraya gitti.”
Kişi onu öğretene onu terbiye edene, eğitene öyle samimi bağlı olacak ki mürşidi bazen onu imtihan da edebilir. Hazret buyuruyor: “Mürşid bazen müride ödev verir, iyi yapabilmiş mi ödevlerini.” Yani sohbetteki aldıklarını güzel bir şekilde yapabiliyor mu. Bilmem anlatabiliyor muyum?” buyurdular.
Hâce Hazretleri’nin bu güzel sohbetlerini biraz açmaya çalışalım inşaallah: Bizler için gerek gelmiş geçmiş yüz yirmi dört bin başka rivayette iki yüz yirmi dört bin peygamberlerin -Allah’ın selamı ve rahmeti üzerlerine olsun- gerek evliyaların sohbetleriyle arada bir tatlı sert ikaz ve uyarılarıyla sırf bizler için sayu gayret sarf ettiklerini biliyoruz. Bizler farz olan ibadetleri yaptık mı tamam diyebiliyoruz. Oysa bunlar olması gerekenlerdir. Yine bizlere gerekli olan diğer ilimleri yani abdestin namazın en ince ayrıntılarını bilmek, Peygamberimiz’in hanımlarını tanımak onların yaşantılarını hayatımıza geçirmeye gayret etmemiz, onları sevmemiz, meleklerin ve peygamberlerin sıfatlarını yani özelliklerini bilmemiz, bu ilimleri öğrenmemiz bizler için “Manevi bir ilaçtır.” diye adeta bizleri güzel sohbetleriyle uyarıyorlar. Peygamber Efendimiz buyurmuşlar: “Beşikten mezara kadar ilim talep ediniz.” Ve “Çin’de de olsa ilmi arayınız, çünkü ilim öğrenmek her müslümana farzdır. Melekler yaptıkları işten hoşlandıkları ilim talepleri için kanatlarını yere sererler.” (Camiü’s-Sağır 1-310)
Cenabı Hak (cc) son nefesimize kadar ilim öğrenmemizi öğretmemizi ve Peygamberimiz’in (sav) hanımlarının isimlerini bilip onlara her namazımızda rahmet gönderip onların ahlakıyla ahlaklanmayı cümlemize nasib etsin.
Bir ayeti kerimede Cenabı Hak (cc): “Peygamber müminlere kendi öz canlarından daha yakın gelir, eşleri ise müminlerin analarıdır.” buyurmuştur. (Ahzab 6)
Peygamber Efendimiz hanımlarının isimleri şöyledir:
Hz- Hatice (r.anha)
Hz- Sevde Binti Zem’a (r.anha)
Hz- Aişe (r.anha)
Hz- Hafza Binti Ömer (r.anha)
Hz- Zeynep Binti Huzeyme (r.anha)
Hz- Zeynep binti Cahş (r.anha)
Hz- Ümmü Seleme (r.anha)
Hz- Ümmü Habibe (r.anha)
Hz- Cüveyriye binti Haris (r.anha)
Hz- Safiye binti Huyey (r.anha)
Hz- Mariye Ümmü İbrahim (r.anha)
Hz- Meymune binti Haris (r.anha)
Hz- Reyhane (r.anha)
Allah annelerimizin hepsinden razı olsun.
Ümmü Seleme (r.anha):
Asıl adı Hint’dir. Mekke’de doğmuştur, künyesi Ebu Seleme’dir. Mahzum kabilesine mensuptur. İlk evliliği halasının oğlu ile yapmıştır, ondan bir oğlu olup ismi Selebe’dir. Ona nisbetle Ümmü Seleme denilmiştir. Kocası Uhud Savaşı’nda derin yara almış beş ay kadar tedavisi sürüp ve şehadet şerbetini içmiştir. Annemiz inancı uğruna çok çileler çekmiş imanından taviz vermemek için büyük fedakarlıklara katlanmıştır.
Asalet sahibi bir hanımefendi idi, Efendimiz’e karşı hep asil davranışlar sergilerdi. Veda Haccı dahil yanından hiç ayrılmamıştı. O hayatını züht takva ve ibadetle geçirirdi, hanım sahabe arasında fıkhi en iyi bilenlerdendi. Bilhassa hanımlarla ilgili meseleler İslam fıkhını en iyi bilen sahabiler arasında yer aldı. Aişe annemizden sonra hadis rivayette ikinci sırada yer almıştır.
Ümmü Seleme annemiz dirayetli zeki ve problemlere çözüm üreten bir annemizdir. Peygamber Efendimiz’e (sav) fikren destek verirdi. Hicrî 4. yılında şevval ayının sonlarında Peygamber Efendimiz’le nikahları kıyılmıştır, kendisi anlatır: “Vefat eden Zeynep’in odası bana verildi, odada bir adet çanak bir adet su testisi bir el değirmeni içi hurma lifi ile dolu bir yastık ve bir yatak ve birde çömlek vardı.”
Annemiz evlendiğinde Fatımatü’z-Zehra annemizin bakımını üstlenmiştir. Hüseyin efendimiz dünyaya geldiğinde onun bakımını üstlenmiştir. Ümmü Seleme annemiz hayatını takva üzere yaşamayı sürdürmüş pazartesi perşembeyi oruçlu geçirip eli açık çok cömert birisi olduğunu ve 378 hadisi şerif rivayet ettiği bildirilmiştir.
Ümmü Seleme annemizin rivayet ettikleri birkaç hadisi şeriflerden örnek verecek olursak:
1) Peygamberimiz (sav): “Kendinde üç haslet veya bunların biri bulunmayanın hiçbir ameline kıymet verilmez. İsyandan kendini alıkoyacak takva ve Allah korkusu. Kötüye karşı susması bildirecek hilm (yumuşaklılık). İnsanlarda geçim sağlayacak güzel huy (olmaz ise).” buyurmuştur.
2) (İkram edilince) “Üç şey geri çevrilmez: Yer vermek, güzel koku, süt.” buyrulmuştur. (Tirmizî)
3) “Kendinize beddua etmeyiniz, ancak hayır dua ediniz zira melaikeler dediğinize amin der.” buyrulmuştur. (Ebu Davud)
Peygamber Efendimiz’in (sav) vefalı eşlerinin aralarında her ne kadar tatlı kıskançlıklar olsa da birbirlerine karşı şefkatli yumuşak nazik olup ve geriden: “Onun kadar ibadete düşkün onun kadar iyi ve cömertini görmedim.” diyerek iltifat ederlerdi. Ne güzel buyurmuş hazreti Mevlana:
İstiyorsan Hakk’a varmayı,
Meslek edin gönül almayı.
Bırak sarayda mermer olmayı,
Toprak ol bağrında gül yetişsin.
Bizlere gerekir ki yapılan sohbetleri duyduğumuz zaman orada bırakıp evlerimize dönmemektir. Bu benim ödevimdir deyip kendi eksiklerimizi bularak tesirini ancak eksiklerimizi düzeltebilirsek elde edebiliriz inşaallah. Ümmü Seleme annemiz gibi fıkhi meseleleri en iyi şekilde bilmeliyiz, kadın ilmihallerini okuyup bilmediklerimizi öğrenmeye gayret etmeliyiz, bu kadar öğrendiğim bana yeter dememeliyiz. Allah dostlarının üzerinde dikkate alarak buyurdukları: “Kişi sohbet dinledikten sonra kendi nefsini muhasebe etmelidir ki, bu benim hatamdır deyip o hataya bir daha dönmemelidir.” Bizlerden sadece sohbet, ilim ve ibadet ile uğraşılması da istenilmiyor. Her kadın elinden gelebildiği kadar, uğraşı emeği bu manada bilmediklerini öğrenmesi onun sanatıdır.
Yemek yapmak sanattır, dikiş nakış bilmek sanattır. Çocuğunu İslam’ın emrettiği şekilde terbiyeli yetiştirmek sanattır. Derli toplu temiz olmak, konuşurken nerede nasıl konuşulacağını bilip, konuşmak; susulması gereken yerde susmak, kırıcı ve sert değil yumuşak olmak, bu meselelerde kendimizi eğitebilmek sanattır, bunlarda bir çeşit ilimdir.
Şefkat dolu annemiz, hicrî 61 yılında Medine-i Münevvere’de seksen dört yaşında ruhlarını Rahman’a teslim etmiş Baki Kabristanı’na defnedilmiştir. Ümmü Seleme annemize ve diğer annelerimize ayrıca (Zeynep, Rukiye, Ümmü Gülsüm ve Fatımatü’z-Zehra) annelerimize zerreler adedince selam olsun, rahmet olsun. Şefaatlerine nail olup cennette komşu olabilmeyi nasib etsin.
Kaynakça:
Semerkand Dergisi, İslami sohbetler, Cesaret ve İlim Sembolü Ümmü Seleme
Yazar: Mine ŞİMŞEK
