Hz. Ümmü Kays binti Mihsan (r.anha) - Şeb-i VUSLAT
Hz. Ümmü Kays binti Mihsan (r.anha)
Esedoğullarından olan Hz. Ümmü Kays, Mekke’de doğup büyüdü. Asıl ismi Ümeyye olduğu halde künyesi ile meşhur olmuştur. Meşhur İslam kahramanlarından Suffe ehli, cennetle müjdelenen Hz. Ukkâşe b. Mihsan’ın kız kardeşidir. Allah Rasulü (sav) İslam’ı anlatmaya başladığında annesi ve kardeşi ile birlikte müslüman oldu. Cahşoğulları’na çok yakın olan aile, onlarla birlikte önce Habeşistan’a daha sonra da Medine’ye hicret etti. Medine’ye hicret ederken onlar da evlerini ve bütün varlıklarını Mekke’de bırakıp yanlarına yol azığından başka bir şey almadan hicret ettiler.
Aile Medine’ye hicret ettiğinde Hz. Ümmü Kays henüz çocuktu. Harb b. Ümeyye’nin halefi olan aile, zayıf olduğu için Allah Rasulü (sav) ona ve ailesine yakınlık gösterir, onlarla ilgilenirdi. Hz. Ümmü Kays binti Mihsan anlatıyor: “O günlerde beni görmeliydiniz. Bir gün Medine sokaklarının birinde Allah Rasulü benim elimden tuttu. Bir grup sahabe ile birlikte evlerin dışına çıkarak Kargad Kabristanı’na gittik. Kabristana gelince bana:
-Ey Ümmü Kays, diye hitap buyurdu. Ben:
-Buyur Ya Rasulallah, dedim.
“Şu kabristanı görüyor musun? Kıyamet günü yetmiş bin kişi bu kabristandan ba’s olunacaklar. Ayın on dördü gibi parlak bir şekilde kabirden çıkan bu insanlar, sorgusuz olarak cennete gidecektir.” buyurdu. Orada bulunan Hz. Ukkâşe b. Mihsan ileri atılarak:
“Ya Rasulallah! Ben onlardan biri miyim?” diye sordu. Allah Rasulü (sav):
“Evet, sen onlardan birisin.” buyurdu. Sonra bir başkası:
“Ya Rasulallah! Ben onlardan biri miyim?” diye sordu. Allah Rasulü:
“Ukkâşe bu hususta seni geçti.” buyurarak onun sorusunu cevapsız bıraktı.
Aradan yıllar geçti. Hz. Ümeyye büyüyüp gençlik çağına gelince evlendi. Bu evlilikten bir oğlu oldu. Ona Kays ismini verdiler. Oğlundan dolayı kendisine Ümmü Kays künyesi verildi. Bir gün oğlunu alarak Allah Rasulü’nün yanına gitti. O anı Hz. Ümmü Kays şöyle anlatıyor:
“Bir gün Allah Rasulü’nün yanına gittim. Yanımda henüz yemek yemeye başlamamış olan oğlum vardı. Allah Rasulü onu görünce çocuğu kucağına aldı. Biraz sonra çocuk Allah Rasulü’nün elbisesine ağzından akıttı. Çocuğa hiçbir tepki göstermeyen Allah Rasulü bizden su istedi. Su gelince onu elbisesinin üzerine serpti. Elbiseyi ayrıca yıkamadı.”
Hz. Ümmü Kays Allah Rasulü ile bir başka görüşmesini şöyle nakletmektedir:
“Bir gün küçük oğlumla birlikte Allah Rasulü’nün huzuruna girdim. O sıra çocuğa boğazındaki hastalık sebebiyle ilak denen, elle sıkılarak yapılan tedavi uygulamıştım. Allah Rasulü çocuğu bu hâlde görünce:
“Çocuklarınızın boğaz hastalığını niçin ilak usulü ile tedavi ediyorsunuz? Size Hind çubuğunu tavsiye ederim. Zira onda yedi türlü şifa vardır. Zâtü’l-Cenb’in (verem) ilacı ondadır. Boğaz hastalığı için buruna damlatılır. Zâtü’l-Cenb için ağızdan verilir.” buyurdu.
Allah Rasulünün yakınında bulunan Hz. Ümmü Kays bazen O’nu gözleyerek bazen sorarak ilim irfan sahibi olur, öğrendiklerini hayata geçirip Rabbinin rızasını kazanmaya çalışırdı. İşte onlardan bir kaçı:
Hz. Ümmü Kays’tan rivayet edilir:
Allah Rasulü’ne:
“Elbiseye sirayet eden hayız kanı için ne yapalım?” diye sordum. Allah Rasulü:
“Onu su ve sidir otu ile yıkayın sonra kuvvetlice ovalayın.” buyurdu. Bir seferinde ise Allah Rasulü’ne kıyamet günü birbirimizi ziyaret edip edemeyeceğimizi soran Ümmü Kays, “Evet” cevabı almıştır. Allah Rasulü’nden beş hadis rivayet eden Ümmü Kays’ın bu hadisleri bize 46 yoldan nakledilmiştir.
Hz. Ümmü Kays’ın hastalıktan bir türlü kurtulamayan oğlu küçük yaşta vefat etmişti. Oğlunun vefatına çok üzülen Hz. Ümmü Kays bu acıya dayanamayıp feryadı figan etti. Hz. Ümmü Kays binti Mihsan anlatıyor:
“Oğlum vefat edince acısına dayanamayıp figan ettim. Onu yıkayanların yanına giderek:
“Oğlumu soğuk su ile yıkamayın! Onu öldürecek misiniz?” diye çıkıştım. Benim yaptıklarımı gören kardeşim Ukkâşe benim için endişelenmiş, Allah Rasulü’ne giderek söylediklerimi O’na anlatmıştı. Allah Rasulü tebessüm etmiş, sonra da ona:
“Endişelenme onun ömrü uzun olacak.” diye buyurmuş.
Hadisi bizzat Hz. Ümmü Kays’dan rivayet eden azatlı kölesi Ebu Hasan der ki sahabe hanımları içerisinde ondan daha fazla yaşayan birini bilmiyoruz.
Allah Rasulü’nün duasının bereketi ile çok uzun ve mutlu bir hayat yaşayan Hz. Ümmü Kays’ın ne zaman vefat ettiği bilinmemektedir.
Cenabı Allah (cc) şefaatine nail eylesin.
Kaynakça:
Mehmed Emre, Hanım Sahabeler, Çelik Yayınevi, İstanbul
Yazar: Şeb-i VUSLAT
