Hz. Havle Binti Hakim (ra) - Şeb-i VUSLAT
Hz. Havle Binti Hakim (ra)
Hakim b. Ümeyye’nin kızı olan Hz. Havle’nin annesi, Daife binti As b. Ümeyye’dir. Peygamber Efendimiz’e (sav) akrabalığı vardır. Ashabı kiram arasında zühd-ü takva ile tanınmış bulunan Hz. Osman b. Maz’un ile evlenmiş ve bu mesud izdivacı takiben İslam diniyle de müşerref olmuştu.
Hz. Havle binti Hakim, Rasulullah Efendimiz’e (sav) ilk inanan hanım sahabilerden... Hz. Hatice annemizin vefatından sonra Efendimiz’in tekrar evliliği konusunda dünürcülük yapan bir bahtiyar...
Dini konuları öğrenme hususunda çekinmeden, mahrem mevzuları dahi Efendimiz’e rahatlıkla soran, bilgilenmek için gayret eden ilim aşığı bir hanım... Medine’de ilk vefat eden muhacir Hz. Osman İbni Maz’un’un ailesi...
Hz. Osman İbni Maz’un cahiliye döneminde bile içki içmeyen akıllı bir gençti. Arkadaşlarına, ben aklımı gideren, benden daha düşük kimseleri benimle alay ettiren içkiyi içmem, derdi. Temiz yaratılışlı, dürüst bir insandı. Bir gün eve mutlu bir şekilde, güler yüzle neşeli olarak geldi. Hanımı Hz. Havle binti Hakim ona:
“Ne var ne yok Ebu Saib?” dedi. O da:
“İyilik, güzellik var! Muhammed’e tabi oldum. Yeni dine girdim. İslam’la şereflenen ilk on üç kişiden biri oldum. Geceleyin kardeşim Kudame’yi de götüreceğim.” dedi. Hanımı Hz. Havle de hiç tereddüt göstermeden ben de Ebu Saib, dedi.
Hz. Osman İbni Maz’un gülerek: “Sen de Kudame’nin hanımı Safiyye binti Hattab ile...” dedi. Hep birlikte toplanıp Rasulullah Efendimiz’e geldiler. Huzurda Kur’an’dan ayetler dinlediler. Yeni din İslam hakkında bilgiler edindiler. Kelime-i şehadet getirerek İslam’la şereflendiler.
Hz. Havle binti Hakim evinde huzur ve saadeti, gönlünde büyük bir mutluluğu yakalamıştı. Kocasıyla birlikte ibadet ediyor, sevgi ve saygı içinde neşe dolu hayatlarını devam ettiriyorlardı. Müslüman ailelerdeki yardımlaşmayı, kaynaşmayı gördükçe ve bu tür yuvaların sayısı arttıkça müşrikler bu durumu hazmedemiyordu. Yeni din İslam, Mekke’de yayıldıkça müşrikler ne yapacaklarını şaşırmışlardı. Tehditler, ambargolar, eza ve cefalar hatta işkenceler yapmaya başladılar. Bu arada müslümanlara hicret izni verildi. İlk kafilenin reisi olan Hz. Osman İbni Maz’un on erkek, dört kadın ile birlikte Habeşistan’a hicret etti. Orada huzurla ibadetlerini yapıyor ve sükûnet içerisinde yaşıyorlardı. Kureşliler’in müslüman olduğuna dair bir haber üzerine üç ay kadar sonra tekrar Mekke’ye döndüler. Müslümanlara yapılan işkencelerin devam ettiğini gördüler. Bir müddet daha sıkıntılı günler geçirerek doğdukları şehirde yaşadılar.
Hz. Havle binti Hakim takva sahibi, saliha bir hanımdı. Çok ibadet eder ve çok oruç tutardı. Zahid ve abid bir hayatı vardı. İki cihan güneşi Efendimiz’in hizmetinde bulunmayı kendisine şeref bilirdi. Hz. Hatice annemizin ebedi âleme göç etmesinden sonra bir gün Efendimiz’i ziyarete gitti. Huzuruna vardığında:
“Ya Rasulallah! Hatice’nin eksikliği gözümden kaçmadı!” dedi.
Efendimiz de:
“Evet! Hatice, çocuklarımın annesi ve evimin gözetleyicisi idi!” dedi. Hz. Havle bu yumuşak ve sıcak cevaptan sonra tekrar
Efendimiz’e:
“Ya Rasulallah! Evlenmek istemez misiniz?” diye sordu.
Efendimiz:
“Kiminle?” buyurdu.
Hz. Havle’de:
“İster kız, istersen dulla.” dedi.
Bunun üzerine iki cihan güneşi Efendimiz:
“Kimdir onlar?” buyurdu.
Hz. Havle:
“Kız olan Aişe, dul da Sevde binti Zem’a’dır.” diye cevap verdi.
Fahr-i Kainat Efendimiz Hz. Havle’ye dünürcülük yapmak üzere izin verdi ve: “Git de benim için her ikisiyle konuş!” buyurunca Hz. Havle derhal işe başlamış ve hayırla başarmıştı.
Hz. Havle iki cihan güneşi Efendimiz’in mutluluğuna vesile olan bu hayırlı işi tamamlayarak şerefli bir hizmeti görme bahtiyarlığına eren bir İslâm hanımefendisidir.
Kocası Hz. Osman İbni Maz’un, Medine’de vefat eden ilk sahabi ve Cennetü’l-Bakî’ye defnedilen ilk muhacirdir.
Hz. Havle kabri başında: “Cennet sana mübarek olsun Ey Ebu Saib!” dedi. Rasul-i Ekrem Efendimiz bu söze karşı Hz. Havle’ye bir hatırlatmada bulunarak: “Allah ve Rasulü’nü severdi, desen kâfi idi!” buyurdu.
Hz. Osman İbni Maz’un zahid ve abid olarak yaşamıştı. İki cihan güneşi Efendimiz onun techiz ve tekfininde: “Ey Ebu Saib! Allah sana rahmet etsin! Dünyadan çekip gittin. Ama ne sen ona iltifat ettin, ne de o sana...” buyurdu. Defnedildikten sonra kabrinin başucuna bir taş koyup şöyle dedi:
“Bu bizim selefimizin (önce gidenimizin) kabridir. O bizim ne iyi selefimizdir!” Daha sonra vefat edenlere de: “Hayırlı selefimiz Osman’a kavuş!” buyurmuşlardır.
Hz. Havle binti Hakim ilim aşığı, faziletli bir hanımdır. Dini konuları sorup öğrenme hususunda hiç çekinmezdi. Bir gün Rasul-i Ekrem Efendimiz’e: “Ya Rasulallah! Kadın rüyada ihtilâm olur mu? Olursa ne yapar?” diye sordu. Efendimiz de: “Böyle bir şey olursa gusül abdesti alsın.” buyurdu.
Bir gün Hz. Aişe annemiz Hz. Havle’nin ziyaretine gitti. Onu dağınık bir vaziyette, bakımsız bir halde gördü. Bu durum karşısında Hz. Aişe annemiz onun hakkında: “Gündüz oruç tutan, geceleyin namaz kılan, kocası olmayan yapayalnız bir kadın.” dedi. Onun giyim kuşama bakmayan, dünyaya değer vermeyen abid, zahid ve fazilet sahibi bir hanım olduğunu beyan etti.
Vefat tarihi bilinmemekte olan Hz. Havle binti Hakim Peygamber Efendimiz’den on beş hadis rivayet etmiştir. Bir tanesi şudur:
Hz. Havle binti Hakim’den rivayet edildiğine göre, Rasulallah Efendimiz (sav) şöyle buyurdular: “Kim bir yerde konaklar da sonra ‘Eûzü bi kelimâtillâhi’t-tâmmâti min şerri mâ halâk / Yarattıklarının şerrinden Allah’ın mükemmel kelimelerine sığınırım’ derse, konakladığı o yerden ayrılıncaya kadar hiçbir şey ona zarar vermez.” (Müslim)
Kaynakça:
Mehmed Emre, Hanım Sahabeler, Çelik Yayınevi, İstanbul
Altınoluk Dergisi, 2004, Ocak
Yazar: Şeb-i VUSLAT
