Namaz Hakkında Hadis-i Şerifler - 1 - Yusuf Fuad
Namaz Hakkında Hadis-i Şerifler - 1
عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ الله عَنْهَا قَالَتْ: سَمِعْتُ رَسُولَ الله يَقُولُ: لا صَلاةَ بحَضْرَةِ طَعَامٍ وَلا هُوَ يُدَافِعُهُ الأخْبَثَانِ.
Hz. Aişe; Rasulullah’ın şöyle buyurduğunu işittim, dedi: “Yemek hazır iken veya büyük ve küçük abdest sıkıntısı varken tam manasıyla bir namaz kılınamaz.” (Müslim, Mesacid, 67)
Namazda huşunun önemi pek çok ayeti kerimede ve ehâdis-i nebevide ifade buyrulmuştur. Burada onları tek tek zikretmek konuyu fazlasıyla uzatacaktır ki zaten meselenin ehemmiyeti herkesçe malumdur. Efendimiz’in buradaki ifadeleri de yine bu konuya işaret buyurmaktadır.
Sofra hazırken veya büyük ve küçük abdest sıkıştırmış vaziyetteyken namaz kılmanın uygun olmadığı diğer birçok hadiste de belirtilmiştir. Çünkü karnı aç olan bir insan, sofra ortada iken namaz kılmaya kalkarsa aklı-fikri yemekte olur. Aynı şekilde abdest bozması icap eden bir halde namaza durmak kişinin hem sıhhatine zararlıdır hem de namazdaki huşusuna engeldir. Dolayısıyla bahsedilen hallerde namaz kılmak mekruhtur.
عَنْ عَائِشَةَ رَضِيَ الله عَنْهَا قَالَتْ: سَأَلْتُ رَسُولَ الله عَنِ الالْتِفَاتِ في الصَّلاةِ فَقَالَ: هُوَ اخْتِلاسٌ يَخْتَلِسُهُ الشَّيْطَانُ مِنْ صَلاةِ الْعَبْدِ.
Hz. Aişe şöyle demiştir: Rasulullah’a namazda başı sağa sola çevirmenin durumunu sordum. O da: “Bu yapılan hareket kulun namazından bir kısmını, şeytanın kapıp aşırmasıdır.” buyurdu. (Buhari, Ezan, 93)
Namazda başı sağa-sola döndürmenin huşuya aykırı olduğuna ve yasaklandığına işaret eden bu hadis-i şeriften bunun ne kadar şiddetli bir yasak olduğunu anlamış olmaktayız. Ebu Zer’in rivayet ettiği bir başka hadise göre, kul namazda iken Allahu Teala hep ona yönelmiş halde bulunur. Kul sağa sola bakınca Allah da kulundan yüz çevirir (Nesâî, Sehv 10).
Namaz kılan insan başını sağa-sola döndürünce, şeytan bir zafer elde eder ve kulu meşgul etme imkânına kavuşmuş olur. Şeytanın meşguliyetine kapılmış olan kul Allah’la olan bağını koparmış demektir. Bu sebeple namazında bazen unutkanlık hali kendisine galebe eder, kaç rekât kıldığını bilemez, bazen hataya düşer, okuduğunu şaşırır. Artık o anda kalbi de Allah ile meşgul değildir. Bu durum Allah’ın rızasına ve hoşnutluğuna aykırı olduğu için, o andaki davranışı şeytana nisbet edilmiştir.
عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ النَّبِيَّ iقَالَ: أَمَا يَخْشَ أَحَدُكُمْ إذَا رَفَعَ رَأْسَهُ قَبْلَ الإمَامِ أَنْ يَجْعَلَ الله رَأْسَهُ رَأْسَ حِمارٍ أَوْ يَجْعَلَ الله صُورَتَهُ صُورَةَ حِمارٍ.
Ebu Hureyre’den rivayet edildiğine göre Peygamber şöyle buyurdu: “Sizden biriniz imamdan önce başını secde ve rükûdan kaldırdığında Allahu Teala başını merkep başına veya şeklini merkep şekline çevirmesinden korkmaz mı?” (Buhari, Ezan, 53; Müslim, Salat, 114)
Cemaatle namaz kılanlar bir imama uymaya niyet etmiş olurlar. İmama uyan kimse onu takip etmek ve yaptıklarını ondan hemen sonra yapmak zorundadır. Hem imama uymak, hem de uymamış gibi ondan önce hareket etmek caiz değildir. Kendisi imama değil de imam kendisine uyacakmış gibi davranan kimse ahmaklık etmiş olur. Böyle bir insanın merkebe benzetilişi işte bu ahmaklığı sebebiyledir. Çünkü merkebin vasfı ahmaklık, basiretsizlik ve inatçılıktır. Ulemanın bir kısmı bu hadisteki benzetmeyi mecazi bir anlatım olarak kabul ederken, bir kısmı hakikate hamledilmesinde bir sakınca görmezler. İbn Hacer, hadisi açıklarken Şam’da vuku bulmuş bir olaya dikkat çeker ve hadisteki bu benzetmenin gerçekleşmesini kabul etmeyerek imamdan önce rüku ve secde yapan birinin yüzünün tamamen merkep başına döndürüldüğünü gören kişilerin olaya şahit oluşlarını anlatır.
DEVAM EDECEK...
Yazar: Yusuf Fuad
